S
Kabızlık Bilgi Formu
KABIZLIK (KONSTİPASYON) BİLGİ FORMU
Kabızlık terimi, kakanın normalden daha az aralıklarla yapılması anlamında kullanılmakla beraber, kişiden kişiye farklı anlam verebilmektedir. Erişkin ya da çocukların %99’unda haftada 3 yada daha fazla kaka yapma görülür. Bu da genelde günde 1-2 kezdir. Kabızlıkta 3 durum söz konusudur.
1 – Barsak hareketleri zorlaşmıştır.
2 – Barsak hareketleri azalmıştır.
3 – Kaka sert kıvamlıdır.
Kabızlığın sebepleri arasında, vücut yapısıyla ilgili sebeplerden, sistemik nedenlerden, psikilojik nedenlerden bahsedilmektedir. Bir kısım çocuklarda azalmış barsak hareketleri, doğumdan itibaren görülebilir. Bu hastalarda belirtiler daha çok çocukluk çağında ortaya çıkmaktadır.
Kabızlığı olan hastaların çoğunda sebep psikolojik faktörlerdir. Tuvalet terbiyesi başlayana kadar çocuk normaldir. Eve yeni bir kardeş gelmesi veya diğer birtakım stres nedenleri başlangıcı oluşturabilir.
Kabızlıkta, kakanın düzenli olarak boşaltılamamasına bağlı olarak, birikime bağlı barsağın su emici etkisi nedeniyle kaka her gün gittikçe sertleşir. Gittikte anüste duyu kaybı olur. Bu duyu kaybı ile birlikte tıkalı kakaya bağlı olarak barsağın yukarı kısmının hareketlerinin artması sebebiyle, kakanın anüsten istem dışı ve zamansız kaçırılması görülür. Zamanla büyük eforla anüste çatlak, yırtılma ve kanamalar meydana gelebilir. Çok şiddetli ağrı meydana geldiğinden, çocuk ağrılı olacağını bildiğinden tam bir kısır döngü meydana gelir. Çocuk ayaklarını kendine çeker, yüzünde asık bir ifade oluşur.
Kabızlık tedavisi uzun süren ve sabır gerektiren bir hastalıktır. Tedavisi 1)Tuvalet eğitimi, 2) Diyet, 3) İlaç tedavisi içeren birleşik bir tedavi şeklidir. Öncelikle anne ve babanın tedaviye inanmaları gerekmektedir. Tedavi ile bir kişi ilgilenmeli bu da tercihen anne olmalıdır. Evdeki diğer kişiler tedaviye müdahale etmemelidirler.
1) Tuvalet terbiyesi; Çocuğa uyanır uyanmaz bir bardak ılık su içirilir. Daha sonra yapılan kahvaltının ardından çocuk telkinlerle tuvalete oturtulur. Kakasını yapsın yapmasın, 10 dakika tuvalette oturması sağlanır. Kakasını yaptıysa ödüllendirilebilir, yapmadıysa kesinlikle cezalandırılmaz. Aynı şekilde çocukla konuşulup, bir çizelge tutularak kaka yaptığında gülen bir ve güneş çizmesi, yapmadığında ağlayan bir yüz çizmesi sağlanabilir. Kahvaltıya ve akşam yemeklerine çocuk ailesiyle birlikte mümkün olduğunca aynı saatlerde oturmalıdır. Çocuğun tuvalet eğitimiyle bir kişi ilgilenmeli, ikinci bir kişi olaya karışmamalıdır.
2) İlaç tedavisi; Kabızlık tedavisinde kullandığımız ilaç üç gruptur.
Çocuğunuza doktorunuz tarafından önerilen şurubu mutlaka kullanınız. Unutmayınız ki, bu şurupların hiçbir yan etkisi yoktur. Yine doktorunuz tarafından verilen makata sıkılan tüp içindeki ilaçları, doktorunuzun önerdiği kadar kullanmanız yararınıza olacaktır ki bunların, doktorunuzun önerdiğinden daha fazla miktarda kullanmasını uygun bulmamaktayız.
3) Diyet tedavisi; Tedavide bir önemli durumda diyettir. Çocuğunuzu daha çok çorbalardan, et, yoğurt, ayran, kabuklu meyvelerden, sebze yemeklerinden, kepekli ekmek, sulu gıdalardan yemesini sağlayınız. Yine aynı şekilde, süt , makarna, havuç, kızılcık, baharat, hamburger, çerez, kola çikolata, cips, pirinç ve türevlerinden mümkün olduğu kadar uzak tutunuz. Önceden bunları çok yiyen çocuklarda bunları tamamen kesmenin de uygun olduğunu düşünmüyoruz. Mesela çocuk muzu çok seviyorsa, tamamen kesmek yerine haftada 1-2 tane muz vermenin daha uygun olduğunu düşünmekteyiz. Yiyeceği kısıtlanmış bir çocuğun yanında, çocuğun sevdiği fakat yemesi kısmen kısıtlanmış yiyeceklerin, başkaları tarafından çocuğun yanında yenilmesininde hoş bir davranış biçimi olmadığı bir gerçektir.
KABIZLIK TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIKTIR. Fakat uzun süre ve sabır gerektirmektedir.